အဝေးပြေးကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ရပ်ဆိုင်းမည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရ

စက်သုံးဆီဈေးမြင့်တက်မှုများကြောင့် ပြည်တွင်း၌ အဝေးပြေးသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်း တဝက်ခန့်မှာ ရပ်နားနေရပြီး ကျန်လုပ်ငန်းတစ်ဝက်မှာလည်း ယခုလကုန်ပိုင်းတွင် ထပ်မံရပ်နား ရမည့် အခြေအနေများနှင့်လည်း ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များထံက သိရသည်။

တရုတ်နယ်စပ်ဂိတ်များ ပိတ်ထားသဖြင့် ကုန်စည်များ သယ်ယူပို့ ဆောင် မှု လျော့ကျခြင်း၊ နိုင်ငံခြားငွေဈေးမြင့်တက်မှုကြောင့် ပြည်ပတင်သွင်းသည့် စက်သုံးဆီဈေးအပါအဝင် ကားနှင့် ပတ်သက်သောဆက်စပ်ပစ္စည်းများ မြင့်တက်ခြင်း၊ ကုန်စည်သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရာ တွင်လည်း အဖမ်းအဆီးနှင့် အစစ်အဆေးများကာ ပေးကမ်းရသည့် ကုန်ကျစရိတ်ရှိလာခြင်းတို့ကြောင့် လုပ်ငန်းတဝက်မှာ လက်ရှိတွင် ရပ်နားထား ခြင်း ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်း ဥက္ကဌ ဦးကျင်သိန်းက “အခုကတော့ ကျနော်တို့ တဝက်လောက် ရပ်နားနေပြီ။ ကျနော်တို့မှာ ဝင်ငွေ၊ ထွက်ငွေ မျှတအောင် လုပ်နေရတဲ့အခါမှာ အများကြီး အခက်အခဲ ရှိပါတယ်။ အခုက စက်သုံးဆီဈေးတွေ မြင့်တယ်။ ခွဲတမ်းကလည်း ဒီလလယ်လောက်ဆိုရင် ကုန်သလောက်ဖြစ်နေပြီဆိုတော့ အကျိုးဆက်ကတော့ ကျနော်တို့ ကားတွေ ရပ်သင့်ရင်လည်း ရပ်ရမှာပေါ့”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။

ဆက်လက်၍ ၎င်းက “လမ်းမှာလည်း အစစ်အဆေးအမေးအမြန်းတွေက များလာတယ်။ ပေးကမ်းရတာတွေ များလာတယ်။ နောက်တခု ဘာတိုးလာလဲဆိုတော့ ကားတွေ စက်သုံးဆီခွဲတမ်းနဲ့ရဖို့ တန်းစီရတဲ့ အလုပ်တခုပါ ထပ်တိုးလာတယ်။ ရတော့ ဆီဂါလံ ၂၀ လောက်ပဲ ရတာဆိုတော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့နော်။ စက်သုံးဆီ ရောင်းမယ့် ဆိုင်တွေက အခုနည်းသွားကြတယ်။ ဒီအပေါ်မှာတော့ ကျနော်တို့ ဆက်ဆွဲကြည့်မယ်။ အရမ်းကြီးနစ်နာတယ်ဆိုရင် တခုခုတော့ စဉ်းစားကြရမယ်”ဟု လက်ရှိ ကုန်ကားသမားများ ရင်ဆိုင်နေရသည့် အခြေအနေကို ရှင်းပြသည်။

အမေရိဒေါ်လာဈေးမြင့်တက်ပြီး ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှုကြောင့် ယာဉ်နှင့်ပတ်သက်သော စက်သုံးဆီ၊ အင်ဂျင်ဝိုင်၊ ကားတာယာ၊ ကားစပ်ဆက်အပို ပစ္စည်းများက ဈေးနူန်းများ ကြီးမြင့်နေသဖြင့် လမ်းခရီး တွင် ကားပျက်ခြင်းမရှိမှသာ အသွားအပြန် ကီလို ၁၃၀၀ ကျော်က ကျပ် ၁ သိန်းခန့်သာ ကျန်ရှိသည့် အခြေအနေဖြစ်နေသဖြင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးတွင် ခက်ခဲလာကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရန်ကုန်မြို့တွင် ခွဲတမ်းနှင့် စက်သုံးဆီရောင်းချပေးသည့် ဆိုင်ပေါင်း ၉၄ ဆိုင်ရှိသည်ဟု ကြေညာထား သော် လည်း အဝေးပြေးကုန်ကားများစု ဖြတ်သန်းရသည့် ရန်ကုန်-မန္တလေး လမ်းမပေါ်တွင် ရောင်းချပေးသည့် ဆိုင်နည်းပါးကြောင်း သိရသည်။

ထို့ပြင် နေပြည်တော်နှင့် အနီးတဝိုက်တွင်လည်း လက်ရှိအချိန်၌ အစစ်အဆေးကြမ်းခြင်း၊ အရင်ထက် ပေးကမ်းရသည်များ ပိုလာခြင်းနှင့် ကုန်စည်တင်ဆောင်ရာတွင်လည်း နယ်မှ ရန်ကုန်အဝင်ဈေးများသာ ဆီဈေးကြောင့် အပြောင်းအလဲရှိပြီး ရန်ကုန်မှ နယ်သို့ ပို့သည့် ကုန်စည်များက ကားခ ပြောင်းအလဲ မရှိသဖြင့် တွက်ချေမကိုက်ဖြစ်နေကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများကြောင့် ကုန်ကားများ ရပ်နားသွားမည့် အနေအထား ဖြစ်နေပြီး လက်ရှိတွင် အဝေးပြေး ကုန်ကားပြေးဆွဲမှုများ အနေနှင့် မဖြစ်မနေ ရောင်းချရမည့် ကုန်စည်များဖြစ်သော မီးဖိုချောင်သုံး ကုန်ပစ္စည်းများ၊ ဒေသထွက်ကုန် ပစ္စည်း များ၊ လူသုံးကုန်၊ အခြေခံစားကုန်များကိုသာ ပြေးဆွဲပေးနေရကြောင်း သိရသည်။

ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းကို ကုန်ကားပြေးဆွဲနေသည့် လုပ်ငန်းရှင် တဦးက “ကျနော်တို့ ခက်ခက်ခဲခဲနဲ့ ကုန်ကားတွေ ပြေးဆွဲနေရ ပေမယ့် အရမ်းကြီးဆိုးလာမယ်ဆိုရင်တော့ ကားတွေ ရပ်သွားမယ့် အခြေအနေ ရှိတယ်။ အခုဘာလို့ မရပ်လည်း ဆိုရင် ကျနော်ကားတွေက ရန်ကုန်-မန္တလေး-မူဆယ် လမ်းပေါ်မှာ ရှိတယ်။ အခုအဲ့လမ်းကြောင်းက မသွားရတော့ တခြားလမ်းကြောင်း မှာ ဝင်ဆွဲရတယ်။ ဒါကြောင့် အခုကတော့ ကားတွေက ကိုက်သည်ဖြစ်စေ မကိုက်သည် ဖြစ်စေ သွားနေတာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် လက်ရှိတွင် အားလုံးက မကောင်းသည့် အခြေအနေဖြစ်သောကြောင့် ယခုလိုသာ ဆက်သွားမည်ဆိုလျှင် ရပ်တန့်သွားမည့် အခြေအနေရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရန်ကုန်- မြဝတီလမ်းပိုင်းတွင် ကုန်ကားပြေးဆွဲနေသည့် ယာဉ်ပိုင်ရှင်တဦးက “စက်သုံးဆီဈေးတက်တယ်။ ကားခတွေကို ကျနော်တို့က လိုက်တက် လို့ မရသေးဘူး၊ ကျနော်တို့က စာချုပ်တွေနဲ့ သွားနေရတာဖြစ်တဲ့အတွက် စက်သုံးဆီဈေး ဆက်တက်နေရင်တော့ ကားခဈေးနည်းနည်းတက်မယ်လို့ စဉ်းစားထားတယ်”ဟု ပြောသည်။

ရန်ကုန်-မြဝတီကို ပြေးဆွဲနေသော ပုံမှန်ဈေးမှာ ကုန်တန်ချိန် ၃၀ တင်ဆောင်လျှင် ကျပ် ၉ သိန်းခွဲနူန်း ဖြစ်ပြီး ယခုရက်အတွင်းမှာတော့ ကုန်ကားခဈေးနူန်းများလည်း နည်းနည်းတက်ရန် စဉ်းစားထားကြောင်း ၎င်းက ရှင်းပြသည်။

ယခုနှစ်တွင် နယ်စပ်ဂိတ်များပိတ်ခြင်း နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်ခြင်းနှင့် ကုန်စည်ရှားပါးမှုများကြောင့်လည်း ကုန်စည်သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများ၊ ယာဉ်မောင်းများ၊ ယာဉ်လုပ်သားများအပြင် တောင်သူအများစုမှာ ဒုက္ခရောက်သည့် အခြေအနေများရှိခဲ့သည်။

burma.irrawaddy.com